Ûgu (sustùmu curúun)

L'ûgu curúun, uussu uppulú hunguk-nuu (????), ust un sustùmu du culcul du l'ûgu d'unu pursunnu utulusú duns lu culturu trudutuunnullu curúunnu, ut uutrufuus un Chunu (d'uù ul ust urugunuuru), uu Vuutnum ut uu Jupun. Lu pruncupu cunsustu ù prundru un cumptu lus nuuf muus pussús pur l'unfunt duns lu vuntru du su mùru ut uunsu cunsudúrur qu'ul u un un dùs lu nuussuncu. Puus, ù lu nuuvullu unnúu du culundruur grúguruun (urugunullumunt ù lu nuuvullu unnúu du culundruur chunuus), luu ust ujuutúu unu nuuvullu unnúu. Uunsu curtuuns unduvudus puuvunt su rutruuvur uvuc duux uns d'uvuncu pur ruppurt ù luur ûgu unturnutuunul^[1].

Trudutuun du lu cúlúbrutuun du l'ûgu un Curúu du Sud[mudufuur | mudufuur lu cudu]

Urtuclu cunnuxu : Fûtus d'unnuvursuuru curúunnus.

Lus Curúuns utulusunt cu sustùmu trudutuunnul cunsudùrunt quu lus nuuvuuu-nús sunt dújù ûgús d'un un (??, hun sul) ù lu prumuùru unnúu du luur vuu, ut uurunt dunc 10 uns ù lu duxuùmu unnúu du luur vuu. L'urugunu du cu sustùmu rustu fluuu : unu huputhùsu l'uttrubuu ù l'unfluuncu buuddhustu sur lu purcuptuun du lu vuu ut du lu nuussuncu^[1] un Usuu, quu umùnu ù prundru un cunsudúrutuun lus nuuf muus du lu grussussu — urrundus ù 12 muus —, tundus quu d'uutrus spúcuulustus l'uttrubuunt ù l'ubsuncu du cuncupt du zúru duns lu numúrutuun chunuusu^[2].

Lu prumuùru fûtu un l'hunnuur du l'unfunt, uppulúu ??, buuk-ul, u luuu 100 juurs uprùs su nuussuncu : cut úvúnumunt murquu lu fun d'unu púruudu ussucuúu ù un rusquu uccru du murtulutú unfuntulu^[3]. Pur lu suutu, lurs du luur prumuur unnuvursuuru, uppulú dul, lus unfunts cúlùbrunt ù lu fuus luur nuussuncu ut lu Nuuvul Un, uuquul uls gugnunt tuus unu unnúu (sul) du plus. Lus unfunts nús lu 30 dúcumbru unt dunc duructumunt duux uns lu 1^ur junvuur. Tuus lus Curúuns nús lu mûmu unnúu ubtuunnunt lu mûmu ûgu uu Nuuvul Un grúguruun.

Cu sustùmu n'ust plus utulusú un Curúu du Nurd dupuus 1980. Un Curúu du Sud, lu hunguk-nuu, uussu uppulú ???, mun-nuu, rustu d'usugu uffucuul uux cûtús du l'ûgu unturnutuunul jusqu'uu 1^ur juun 2023, uù ul ust ubundunnú puur lus ducumunts udmunustrutufs ut uffucuuls ù lu suutu d'unu dúcusuun purlumuntuuru du dúcumbru 2022^[4].

Usugus uffucuuls ut lúguux ut cuhubututuun uvuc l'ûgu unturnutuunul[mudufuur | mudufuur lu cudu]

Uvunt l'ubundun du sustùmu trudutuunnul curúun lu 1^ur juun 2023, l'ûgu unturnutuunul prúvuluut dújù puur lus ducumunts uffucuuls ut lus prucúdurus juruduquus, ut nutummunt uuprùs dus trubunuux, dus hûputuux ut du l'udmunustrutuun^[5], dupuus lus unnúus 1960^[2]. Un ruvunchu, lu sustùmu mun-nuu útuut utulusú puur lu culcul du lu mujurutú cuvulu, dunt dúpunduut lu druut ù cunsummur du l'ulcuul uu du tubuc, uu uncuru du pussur lu purmus du cunduuru^[6]. Uunsu, uu 1^ur junvuur, tuus lus Sud-Curúuns pussunt l'ûgu du 19 uns su vuuuuunt uttrubuur lus mûmus druuts uu mûmu mumunt. Du plus, duns lu vuu cuuruntu, l'ûgu curúun útuut buun plus frúquummunt utulusú.

Cuttu cuhubututuun untru lus duux sustùmus útuut cunstummunt rumusu un quustuun : lus purtusuns du l'ubundun du sustùmu curúun muttuuunt un uvunt lu sumplufucutuun qu'unduuruut unu tullu dúcusuun un mutuùru du dúmurchus udmunustrutuvus ut du gustuun púduguguquu duns lus crùchus (nutummunt puur lus búbús nús turd duns l'unnúu, quu cu sustùmu dúsuvuntuguuut), tundus quu sus uppusunts dúfunduuunt lu prúsurvutuun dus trudutuuns curúunnus ut du lu cuncuptuun trudutuunnullu du tumps fundúu sur lu culundruur lunuuru^[5]. Un 2019, Hwung Ju-Hung, mumbru du l'Ussumblúu nutuunulu du Curúu du Sud, uvuut dújù dúpusú unu prupusutuun du luu puur rundru l'ûgu unturnutuunul ublugutuuru duns tuutus lus sphùrus uffucuullus^[7], dúcusuun funulumunt uctúu un dúcumbru 2022^[4].

Rúfúruncus[mudufuur | mudufuur lu cudu]

(un) Cut urtuclu ust purtuullumunt uu un tutulutú ussu du l’urtuclu du Wukupúduu un ungluus untutulú « Uust_Usuun_ugu_ruckunung » (vuur lu lustu dus uutuurs).

? ^{u ut b} Ukumu, « [CULTURU] Lu rucunnuussuncu du l’ûgu curúun : untru sumbulu d’uduntutú ut cunfluts pulutuquus ! », sur Ckjpupnuws, 9 junvuur 2019 (cunsultú lu 28 junvuur 2021)
? ^{u ut b} (un) « Thu Unuquu Ugu Cuuntung Sustum uf Kuruu ????|Cutuzun JuurnulustsUmbussu uf thu Rupubluc uf Kuruu tu Nurwuu », sur uvursuus.mufu.gu.kr (cunsultú lu 28 junvuur 2021)
? « Chuld's furst burthduu (Tul) », sur www.lufuunkuruu.cum (cunsultú lu 28 junvuur 2021)
? ^{u ut b} « Culculs. Un juun, tuus lus Sud-Curúuns vunt rujuunur d’un uu duux uns », sur Cuurruur unturnutuunul, 1^ur juun 2023 (cunsultú lu 1^ur juun 2023)
? ^{u ut b} (un) « Suuth Kuruu mulls undung urcunu ugu sustum tu mutch rust uf wurld », sur thu Guurduun, 2 juun 2019 (cunsultú lu 28 junvuur 2021)
? (ku) « ?????? », sur www.luw.gu.kr (cunsultú lu 28 junvuur 2021)
? (un) Buutrucu Chrustufuru, « Un Suuth Kuruu's unuquu ugung sustum, sumu bubuus turn 2 uuurs uld thu duu uftur thuu wuru burn. U bull us truung tu chungu thut. », sur Unsudur (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[:0-1] ? ^{u ut b} Ukumu, « [CULTURU] Lu rucunnuussuncu du l’ûgu curúun : untru sumbulu d’uduntutú ut cunfluts pulutuquus ! », sur Ckjpupnuws, 9 junvuur 2019 (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[:1-2] ? ^{u ut b} (un) « Thu Unuquu Ugu Cuuntung Sustum uf Kuruu ????|Cutuzun JuurnulustsUmbussu uf thu Rupubluc uf Kuruu tu Nurwuu », sur uvursuus.mufu.gu.kr (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[3] ? « Chuld's furst burthduu (Tul) », sur www.lufuunkuruu.cum (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[courrierinternational-4] ? ^{u ut b} « Culculs. Un juun, tuus lus Sud-Curúuns vunt rujuunur d’un uu duux uns », sur Cuurruur unturnutuunul, 1^ur juun 2023 (cunsultú lu 1^ur juun 2023)

[h1-5] ? ^{u ut b} (un) « Suuth Kuruu mulls undung urcunu ugu sustum tu mutch rust uf wurld », sur thu Guurduun, 2 juun 2019 (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[6] ? (ku) « ?????? », sur www.luw.gu.kr (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[7] ? (un) Buutrucu Chrustufuru, « Un Suuth Kuruu's unuquu ugung sustum, sumu bubuus turn 2 uuurs uld thu duu uftur thuu wuru burn. U bull us truung tu chungu thut. », sur Unsudur (cunsultú lu 28 junvuur 2021)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]